3 maj 2023 o godz. 19:45

Odwiedzając Marsalę

Marsala (9)
Z Warszawy lub Katowic latają linie Wizzair na Sycylię, do Trapani. niestety, jest to najlepsza opcja, czasami trzeba pogodzić się z nielubianym przewoźnikiem. Małe lotnisko, z niego możemy albo wziąć taksówkę, albo wsiąść w autobus do oddalonej o jakieś 20 minut Marsali. Na miejscu zarówno baza noclegowa, jak i gastronomiczno-barowa jest na dobrym poziomie. Samo miasto nie oferuje wiele więcej ponad to, z czego słynie - czyli tysiące beczek doskonałego wina. Jest przy tym na tyle niewielkie, że bez problemu można poruszać się pieszo (o ile nie straszne nam dziury w chodnikach, porastające je chwasty, czy też zupełny brak miejsca dla pieszego, bo akurat samochód zajął cała przestrzeń) - bądźmy przygotowani na typowy dla Południa Włoch bałagan.

Wino marsala związana jest z ważnym portem handlowym w mieście o tej samej nazwie na Sycylii. W 1770 roku angielski handlarz John Woodhouse przybył z Liverpoolu na wyspę i odkrył, że tutejsze wina przypominają te z Madery. Kolejni brytyjscy marszanci udoskonalali sycylijskie wzmacniane wino.
Marsalę założyli Fenicjanie ok. 3000 lat temu. Potem byli tu Kartagińczycy, Rzymianie, Arabowie. Należała do Królestwa Aragonii, do Hiszpanii, nawet do Austrii. Od 1860 roku przynależy do Włoch.

Angielski smak
Angielskim kupcom wino marsala zawdzięcza międzynarodową sławę, wcześniej Sycylia handlowała głównie migdałami i oliwkami. Ciepłe wiatry, jakie dominują na Sycylii sprzyjają późnym zbiorom winogron, a co za tym idzie dużej koncentracji cukru. Od wieków robiono tu słodkie wina, a ponieważ winnice położone są w bezpośrednim sąsiedztwie Morza Śródziemnego, jest w nich też sporo nut słonych. Wiatr sprzyja ich przechowywaniu i oksydacji w beczkach. Dodatek mocnego alkoholu dodatkowo uczynił wina z Marsali długowiecznymi, dzięki czemu koneserzy mogą dzisiaj cieszyć się bardzo starymi rocznikami, a w czasach Woodhousa w XVIII wieku czyniło je to odpornymi na trudy długiego transportu do Anglii. Woodhouse rozbudował port, zbudował magazyny – składy win nad morzem, zainwestował nawet w budowę dróg do winnic. Zaczął też ściągać z Anglii innych handlarzy, by razem z nim inwestowali w sycylijskie winiarstwo. Ciekawostką jest, że na początku XIX wieku swoją winnicę na zboczach Etny i posiadłość miał tu słynny brytyjski admirał, Lord Nelson. Reputacja Nelsona sprawiła, że w tamtym czasie marsala stała się ogromnie popularna w Wielkiej Brytanii, zaczęła też trafiać do brytyjskich kolonii oraz do USA. W XIX wieku producenci marsali zaczęli też kupować w Ameryce na dużą skalę beczki – słodki, pełen wanilin dąb amerykański świetnie nadaje się do starzenia wzmacnianych win.
W latach 60. XIX wieku na Sycylii było ok. 40 producentów marsali. Niestety, sytuację zmieniła plaga filoksery, która pustoszyła tutejsze winnice. Po filokserze marsala już nigdy nie odzyskała dawnej rangi. Zaczęły zmieniać się upodobania konsumentów, świat zaczął odrywać lekkie rześkie sycylijskie wina grillo. Reputacji marsali nie pomogła też opinia, że jest to „wino do gotowania” – do sosów, do risotto, do deserów, ciast, receptur typu zabaglione – z dodatkiem jajek, cukru, migdałów, kakao, wanilii, cynamonu i karmelu.
Obecnie marsala ponownie zaczyna być odkrywana i doceniana przez koneserów. Podaje się ją zwykle w temperaturze 12-18 stopni w kieliszkach jak do sherry (porcje po 100-150 ml). Otwartą można przechowywać nawet przez kilka miesięcy.

Rodzaje marsali
Marsala zwykle leżakuje w beczkach dębowych, choć dozwolone są też beczki z drewna wiśni. Najpierw w beczkach po ok. 200 l, potem w wielkich kadziach po 1000-2000 l. Ze względu na wiek marsala dzieli się na: Fine (rok leżakowania), Superiore (dwa lata), Superiore Reserva (cztery lata), Vergine (pięć lat), Vergine Reserva lub Stravecchcia (dziesięć lat). Starsza marsala to aromaty orzechów, rodzynek, soli. Vergine i Vergine Reserva to zawsze wina wytrawne i nie wolno do nich niczego dodawać. Młodsze wina można dosładzać przez dodanie niewielkiej ilości odleżakowanej misteli (soku z winogron z destylatem winogronowym), a przy słodszych wariantach także gotowanego moszczu. Marsala Fine może mieć 17,5% alkoholu, pozostałe minimum 18%. Fine stanowi 80% produkcji i trafia głównie do kuchni i do deserów.
Ze względu na kolor wina wyróżnia się marsala ambre i rzadszą rubino. Ze względu na zawartość cukrów dzieli się na: dolce (ponad 100 gr cukru na litr wina), semisecco (40-100 gr cukru) i secco (do 40 gr cukru). Słodka pasuje do wszystkich deserów, od owoców do czekolady, półwytrawna jest znakomita z dojrzewającymi serami, zarówno twardymi jak parmiggiano, jak i miękką gorgonzolą a wytrawna podawana jest do owoców morza, ryb, także do makaronów w stylu marinara czy bolognese.

DOC i produkcja
Marsala jako jedno z pierwszych włoskich win uzyskała oznaczenie DOC – w 1969 roku. Trzy podstawowe winogrona używane do produkcji białej marsali to: catarratto, grillo i inzolia, czasami dodaje się też damaschino. W przypadku czerwonej używa się owoców: perricone, nero d’Avolla i nerello mascalese, można też dodać do 30% białych szczepów. Grona mogą pochodzić wyłącznie z wyznaczonych przez DOC parceli wokół miasta Marsala.
Na samym początku XX wieku największym producentem marsali stała się grupa Cinzano, która skupiła takie historyczne marki jak: Florio, Woodhouse, Ingram i Whitaker. Florio w 1998 roku zostało przejęte przez firmę Illva Saronno, znaną m.in. z produkcji słynnego amaretto DiSaronno. Poza Florio do dzisiaj przetrwała tylko jedna historyczna marka marsali, założona w 1880 roku przez Paolo Pellegrini. Jeszcze w latach 50. XX wieku było ok. 100 producentów marsali, obecnie jest ich ok. 25, m.in.: Florio, Intorcia, Bianchi ze starą marką Mirabella, Martinez, Punico czy De Bartolli.

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Pole komenatarz jest wymagane.

Zobacz ostatnie wpisy

31 październik 2023 o godz. 21:48

Mocne alkohole w Polsce 2023

MAwP2023_cover

Ukazało się nowe wydanie. Szósta edycja rocznika to potężne dzieło, liczy aż 546 stron. Przybyło wiele nowych firm zarówno w sekcji producentów, jak i dystrybutorów. Dołożyliśmy starań, by nikogo w książce nie zabrakło, cały czas jednak powstają nowe firmy, branża alkoholowa się rozwija, stąd potrzeba coraz więcej stron. Poza portretami firm w książce znalazła się m.in. analiza rynku alkoholowego, a także biogramy uczestników rynku w części who is who.

16 październik 2023 o godz. 13:51

Mocne alkohole w Polsce 2023 w drukarni

MAwP2023_cover

Skierowaliśmy do druku nowe wydanie książki „Mocne alkohole w Polsce”. Edycja 2023 to aż 546 stron! Producenci, dystrybutorzy i who is who w branży alkoholowej. Branża się rozwija, firm jest coraz więcej, opisy zostały przez nas zaktualizowane o nowe produkty i wydarzenia. Premiera książki 18 listopada podczas Festiwalu Warsaw Spirits Competition.

15 październik 2023 o godz. 19:56

Nowy numer „Aqua Vitae”

AV5-23-cover

Ukazał się numer 53 „Aqua Vitae”, a w nim m.in. rozmowa z Simonem Fordem, twórcą marki Fords Gin oraz z Mauricio González-Gordon, prezesem firmy González Byass, relacja z Festiwalu Whisky w Jastrzębiej Górze, premiera Lagg – nowej whisky z Arran, Kozuba w Polsce, analiza cen taniej wódki, wizyta w M&H w Tel Awiwie. Jak zwykle wiele recenzji nowych alkoholi, relacje z degustacji, o historii, o dawnych recepturach, prezentacja nowych producentów i wiele bieżących informacji ze świata mocnych alkoholi.

10 wrzesień 2023 o godz. 23:23

Przegrywamy wszystko, co się da przegrać

maxresdefault

Przegrywamy z Czechami, przegrywamy z Mołdawią, przegrywamy z Albanią. Kolejne występy reprezentacji Polski bardzo przypominają mecze Legii sprzed dwóch lat. Niby zawodnicy potrafią grać w piłkę, niby wychodzą na boisko w roli rywali, a schodzą ze zwieszonymi głowami po pokazie bezradności. Przykro to powiedzieć, ale może czas skreślić z kadry Lewandowskiego. Kiedyś to był piłkarz, którego wszędzie było pełno, który harował jak wół i ciągnął drużynę, często odwracając losy spotkania. Teraz robi wrażenie ospałego trutnia, który czeka, czy piłka spadnie mu pod nogi – nie biega, nie walczy, nie cofa się pod swoja bramkę i nie stwarza przewagi. A sądząc po wywiadach i głosach z drużyny, wprowadza niepotrzebny ferment, psuje atmosferę. Pod tym względem przypomina swojego wieloletniego rywala w wyścigu o złotą piłkę, czyli starzejącego się nieładnie Ronaldo, który jak Lewandowski śrubuje rekordy do niebotycznych granic, ale nie jest już ogniwem drużyny, jest samotną, niechcianą gwiazdą. Oczywiście, gdyby Lewandowski miał za sobą drużynę, albo gdyby miał zmienników… Wydawało się przez moment, że takim zmiennikiem Lewandowskiego mógłby być Karol Buksa, ale złapały go kontuzje. Karol Świderski ostatnio zawodzi, Zieliński zawodzi właściwie nie ostatnio, a bez przerwy, Krychowiak zbyt wolny stał się ekspertem od czerwonych kartek. Miałem wrażenie, że najbardziej zaangażowanym zawodnikiem w polskiej drużynie jest angielski obrońca Matty Cash, który ma niespożyte siły i próbuje udowodnić, że mógłby z powodzeniem grać na każdej pozycji. Okay, gwoli sprawiedliwości – Kiwior, Szymański, czy Kamil Grosicki zostawili sporo serca w dzisiejszym meczu, ale to za mało na twardych albańskich górali. Można mówić o pechu, że bramka Kiwiora nie została uznana, że Jasir Asani strzelił bramkę życia z narożnika pola karnego, co się nie zdarza, ale na szczęście trzeba zapracować, a pracowali w tym meczu Albańczycy i zasłużenie wygrali. Choć trzeba przyznać, że tak ordynarnego dopingu gospodarzy w Europie się nie widuje i UEFA powinna zastanowić się nad zachowaniem „konferansjera” meczu w Tiranie. Co do trenera Santosa, to oczywiście jest on nam do niczego nie potrzebny, nie są to dobrze wydawane pieniądze, czyli cena do jakości wypada fatalnie. Ale nie wierzę, że zmiana trenera da cokolwiek poza oszczędnościami. Niestety, ta drużyna jest skłócona, jest pozbawiona ambicji, woli walki i zmiany należałoby zacząć od głowy, czyli w tym wypadku niestety od Lewandowskiego. Wielki to piłkarz, ale czas jego w roli kapitana dawno już minął. Zamiast scalać, wprowadza zamęt. Tak to przynajmniej wygląda z pozycji kibica.

15 sierpień 2023 o godz. 22:40

Podróż do Gaskonii

20230516_104059

Region Armagnac w Gaskonii w południowo-zachodniej Francji rozciąga się między Bordeaux a Toulouse, 100 km na wschód od Atlantyku. Jest tu 15 tys. ha winnic i podobno tyle samo winiarzy, dziesięć odmian winorośli, wspaniałe foie gras, sławna na cały świat tarta jabłkowa croustade i najstarsza francuska tradycja gorzelnicza, czyli armaniak.

15 sierpień 2023 o godz. 21:44

Nowy numer „Aqua Vitae” już w sprzedaży

aquavitae - 4_2023okladka

Ukazał się numer 52 „Aqua Vitae”, a w nim m.in. rozmowa z Jaakko Joki, mistrzem destylacji w fińskiej Teerenpeli Distillery, gdzie powstaje słodowa whisky, relacje z Sand City Whisky Fest w Piasecznie i Rum Love Festival we Wrocławiu, przedstawiamy armaniaki, rumy z Colorado, nowe whisky z Wyspy Skye. Piszemy o problemach z przywozem kupowanych podczas wakacji alkoholi, o tym jak dojrzewa starka, o historii zakładów Haberbusch i Schiele w Warszawie. Przedstawiamy największe marki alkoholi na świecie. Jak zwykle wiele recenzji nowych alkoholi, relacje z degustacji, o historii, o dawnych recepturach i wiele bieżących informacji ze świata mocnych alkoholi.

30 lipiec 2023 o godz. 17:01

Aqua Vitae 4/2023 online

aquavitae - 4_2023okladka

Nowy numer Aqua Vitae jest już dostępny do czytania online. A wkrótce też w wersji papierowej. Zapraszamy do lektury: https://online.fliphtml5.com/gckze/dqaz/.

21 czerwiec 2023 o godz. 22:06

Iggy Pop na Narodowym

20230621_193857

21 czerwca poszedłem zobaczyć jak trzyma się staruszek Iggy Pop. Przed nim zagrał stary kabotyn Mars Volta w peruce, darcie mordy i rzępolenie, progresywny rock amerykański, coś okropnego, słuchać się tego nie dawało. Iggy Pop zagrał tylko siedem utworów, 45 minut. Wyglądał jak z krzyża zdjęty, ale „Passenger” chwytał za serce, świetnie wykonany. Gorzej poszło z takimi klasykami jak „I wanna be your dog” czy „Lust for Life”. Cóż, biorąc pod uwagę horrendalne ceny biletów 45 minut to mało. Nie było bisów, Iggy skłonił się i muzycy opuścili scenę. Potem grało Red Hot Chili Peppers, anonsowane jako gwiazda wieczoru, ale nie zostałem, przyszedłem na Iggy Popa, szkoda by było zaśmiecać sobie wspomnienia czymś dodatkowym i niepotrzebnym.

20 czerwiec 2023 o godz. 22:55

Wstyd i kompromitacja

tabela e

Mecz Mołdawia-Polska w eliminacjach do mistrzostw Europy w Kiszyniowie zakończył się straszliwą kompromitacją Polaków. Oglądaliśmy pokaz bezradności, a przecież nic tego nie zapowiadało. Przeciwnik był słaby. W pierwszej połowie to był mecz właściwie do jednej bramki, oglądało się to bez emocji, bo Mołdawianie nie pokazywali żadnych innych atutów, niż własny stadion, a i ten milczał. W ataku Milik z Lewandowskim, wystarczająco skuteczni, choć nie wyglądali jakby byli w pełni zaangażowani w ten mecz. W 12. minucie Lewandowski doskonale podał do Milika, a ten strzelił gola, w 34. minucie to Milik podał do Lewandowskiego i 2:0. Wydawało się, że tak sobie będą podawać dalej i wpadną kolejne bramki. W drugiej połowie emocji nie brakowało. Tyle, że dostarczyli ich Mołdawianie, strzelając nam trzy bramki (a właściwie cztery, jedna nie została uznana, a wpadła po świetnie wykonanym rzucie rożnym). Kiedy Mołdawianie zaczęli grać bliżej, szybciej, wchodzić w kontakt, to nasi się wycofali, jakby wystraszyli, a potem w ogóle nie potrafili się pozbierać po kolejnych ciosach. Nokaut w drugiej połowie, nokaut, wstyd, kompromitacja. W tabeli Grupy E gorsze od nas są tylko Wyspy Owcze.

7 czerwiec 2023 o godz. 22:23

Nowy numer „Aqua Vitae” już w sprzedaży

PhotoRoom-20230607_210642

Ukazał się numer 51 „Aqua Vitae”, a w nim m.in. rozmowa z Brucem Perry z nowej destylarni whisky Torabhaig na Wyspie Skye, relacje z festiwali Whisky & Friends w Warszawie i Festiwalu Whisky w Krakowie, przedstawiamy single malt z Bawarii i rye whiskey z Templeton, opisujemy wizytę w destylarni Deanston oraz historię i smaki sycylijskiej marsali. Jak zwykle wiele recenzji nowych alkoholi, relacje z degustacji, o historii, o dawnych recepturach i wiele bieżących informacji ze świata mocnych alkoholi.

escort bayan trabzon escort bayan yalova escort bayan edirne escort bayan manisa bursa görükle escort